Dry season

Ke paka ya letsatsi kwa Laos. Moriti o moleele wa setlhare se se suleng se se nang le dikala mo masimong a a omeletseng a Don Det, letsatsi le le mogote le na le loapi lo lotala le maru a masweu, go setse go le thapama thata.

Paka ye tshetlha ke nako ya ngwaga le ngwaga ya dipula tse di kwa tlase, segolobogolo kwa mafelong a boboatsatsi. Maemo a bosa kwa mafelong a boboatsatsi a laolwa ke karolo ya pula ya boboatsatsi, e e tsamayang go tswa kwa mafelong a boboatsatsi a a kwa bokone go ya kwa go a a kwa borwa le go boa gape mo ngwageng otlhe. Nako ya komelelo ya boboatsatsi e e lekanang le ya boboatsatsi ke selemo kgotsa mariga.

lebanta la pula

Lebanta la pula ya boboatsatsi le mo borwa jwa lefatshe mo e ka nnang go tloga ka November go ya go March; ka nako eo boboatsatsi jwa bokone bo nna le paka ya komelelo e e nang le pula e nnye, mme gantsi letsatsi le phatsima letsatsi lotlhe. Go tloga ka May go ya go September, kgaolo e pula e nang thata mo go yone e kwa karolong e e kwa bokone ya lefatshe, mme dikarolo tse di kwa borwa tsa boboatsatsi tsone di na le paka ya komelelo. Ka fa tlase ga kopanyo ya tlelaemete ya Köppen, mo tlelaemete ya boboatsatsi, kgwedi ya setlha se se omeletseng e tlhalosiwa jaaka kgwedi fa palogare ya pula e le kwa tlase ga 60 mm.

Lebanta la pula le fitlha bokgakala jwa bokone jwa Tropic of Cancer le borwa jwa Tropic of Capricorn. Gaufi le mafelo ano, go na le paka e le nngwe fela ya pula le paka e le nngwe fela ya komelelo ka ngwaga. Kwa ekhweithareng go na le dipaka tse pedi tsa pula le tse pedi tsa komelelo, e re ka mogatla wa pula o feta gabedi ka ngwaga, gangwe o ya kwa bokone mme gape o ya kwa borwa. Fa gare ga mafelo a boboatsatsi le ekhweitha, mafelo a ka nna le paka e khutshwane ya pula kgotsa paka e telele ya pula; le paka e khutshwane ya komelelo kgotsa paka e telele ya komelelo. Go farologana le seo, tsela e lefatshe le bopegileng ka yone e ka fetola maemo ano a tlelaemete fela thata.

Leuba

Ka paka ya komelelo, go nna bongola thata, mme seno se dira gore metswedi mengwe ya metsi le dinoka di omelele. Go tlhaela gono ga metsi (le go tlhaela ga dijo) go ka nna ga pateletsa diphologolo di le dintsi tse di fulang go fudugela kwa mafelong a a nonneng thata. Dikai tsa diphologolo tse di ntseng jalo ke: dipitse tsa naga, ditlou, ditshukudu, dinare, dikgama le di-gnu, dinare tsa metsi tsa naga, dinare tsa Afrika, di-gaur, di-tapir, di-emu, dinare, di-rhea le di-kangaroo. Ka ntlha ya tlhaelo ya metsi mo dimeleng, molelo wa sekgwa o tlwaelegile.

Malwetsi

Tshedimosetso e bontsha gore kwa Afrika go simologa ga paka ya komelelo go tsamaisana le go oketsega ga batho ba ba tshwerweng ke mmokwane, e leng se babatlisisi ba dumelang gore se ka tswa se bakwa ke go bo batho ba le bantsi thata ka paka ya komelelo, e re ka ditiro tsa temothuo di sa kgonege kwantle ga go nosetsa. Ka nako eno, balemirui bangwe ba fudugela kwa ditoropong, ba dira mafelo a a nang le baagi ba bantsi, mme seo se dira gore bolwetse jono bo aname motlhofo.

Dipatlisiso

Dintlha tse disha di bontsha gore mo dikarolong tsa dikgwa tsa pula tsa Amazon tsa kwa Amerika Borwa, go gola ga matlhare le go nna le boalo jwa one go farologana magareng ga paka ya komelelo le paka ya pula, ka matlhare a a oketsegileng ka diperesente di le 25 le go gola ka bonako ka paka ya komelelo. Babatlisisi ba dumela gore Amazon ka boyone e na le seabe mo go tliseng tshimologo ya setlha sa dipula: ka go jala matlhare a mantsi, e hemisa metsi a mantsi. Le fa go ntse jalo, go gola gono go bonala fela mo dikarolong tse di sa kgorelediwang tsa lekadiba la Amazon, koo babatlisisi ba dumelang gore medi e ka kgona go tsenelela kwa teng mme ya kgobokanya metsi a pula a mantsi. Gape go bontshitswe gore selekanyo sa ozone se kwa godimo thata ka paka ya komelelo go na le ka paka ya pula mo lekadibeng la Amazon.