Moremi III

Go tswa ko Wikipedia
Moremi III
Kgosi ya BaTawana
In office
1937–1946
Pele Ga GagweMorêmi III a Mathiba Mawelawela
Morago Ga GagweLetsholathêbê II a Morêmi
Ka Ga Ena
O tsetswe1915
Orange Free State
O Tlhokafetse2 December Tempolete:Death year and age

Moremi III (o tshotswe ka 1915 a thokafala ka 2 Sedimonthole 1946) e ne e le Kgosi ya BaTawana go tloga ka 1937 go fitlha a tlhokafala ka 1946.[1] O ne a ratiwa thata ke batho ba a neng a ba busa, le fa Boritane e ne e sa dumalane le ditshwetso tsa gagwe ka dinako tsotlhe.

Botshelo jwa gagwe[fetola | Fetola Motswedi]

Moremi o tshotswe ka ngwaga wa 1915 mme o thapisitswe go direla jaaka kgosi go tloga a sa le monnye. O tsene sekolo kwa kampeng ya mapodisi kwa Gaborone mme moragonyana a tsena kwa Tiger Kloof. Moremi o ne a kopana le Elizabeth Pulane Moremi, yo o neng a dira jaaka mooki kwa Tiger Kloof; ba ne ba ratana mme ba nyalana ka 1937. Ba ne ba nna le bana ba le bararo.[2][3] Ba ne ba sa utlwane sentle morago ga dingwaga di le mmalwa ka gonne o ne a mo tsaya a le "tlhabetse" thata, mme ka dinako tse dingwe o ne a na le mosadi yo o mo aparang dijo.

Puso[fetola | Fetola Motswedi]

1937, o ne a nna kgosi ya BaTawana mme a fudugela kwa Ngamiland le mosadi wa gagwe. Le fa Moremi a ne a ratiwa thata ke batho ba a neng a ba busa, Boritane, e ne e laola Botswana ka nako eo ka Bechuanaland Protectorate, ba ne ba sa dumalane le ene ka dinako tsotlhe. Puso ya ga Moremi e ne e tlhalosiwa ka botho jwa gagwe jaaka "motsomi yo o sa boifeng" le kganetso ya gagwe kgatlhanong le boipuso jwa batho ba BaHerero. O ne a bona go sa ratiwe thata ka ntlha ya Ntwa ya Lefatshe ya bobedi le tshenyo e e neng ya tla le yone, mme Moremi o ne a emisiwa ke Boritane ka 1945 ka ntlha ya ditatofatso tsa bonweenwee. Puso ya gagwe e ne ya tlhalosiwa jaaka e e "tlhotlhomisang go le gonnye go tokafatsa leina le le bokoa la bangwe ba dikgosi tsa Tawana". Moremi o ne a swa mo kotsing ya koloi ka 2 Sedimonthole 1946. Mosadi wa gagwe o ne a mo tlhatlhama go nna mmusi wa morafe.

Moremi Wildlife Reserve, e mosadi wa gagwe a nnileng le seabe se segolo mo go e bopeng ga yone, e reeletswe ka ene.

Metswedi[fetola | Fetola Motswedi]

  1. Great Britain. Office of Commonwealth Relations (1947). Annual report on the Bechuanaland Protectorate. Wellcome Library. London : H.M.S.O. p. 2.
  2. Ramsay, Jeff; Morton, Barry; Morton, Fred (1996). Historical dictionary of Botswana. Internet Archive. Lanham, MD : Scarecrow Press. pp. 157–158. ISBN 978-0-8108-3143-8.
  3. Akyeampong, Emmanuel K.; Gates, Henry Louis, eds. (1 January 2012). "Moremi, Elizabeth Pulane (1912–1994)". Dictionary of African Biography (in Sekgoa) (1 ed.). Oxford University Press. doi:10.1093/acref/9780195382075.001.0001. ISBN 978-0-19-538207-5.