Jump to content

Room

Go tswa ko Wikipedia
Neolithic kwa Skara Brae, Orkney, c. 3,000 BC

Mo kagong kgotsa mo sekepeng, phaposi ke lefelo lengwe le lengwe le le tswaletsweng ka fa gare ga palo ya mabota le go ka tsenwang fela ka kgoro kgotsa kago e nngwe e e kgaoganyang. Kgoro e e tsenang e e golaganya le tselana, phaposi e nngwe kgotsa le lefelo le le kwa ntle. Gantsi lefelo leno le legolo mo e leng gore batho ba le mmalwa ba ka kgona go tsamaya mo go lone. Bogolo, ditlamelo, dilwana tsa mo ntlong, le ka dinako tse dingwe go bewa ga phaposi mo teng ga kago kgotsa mo sekepeng (kgotsa ka dinako tse dingwe mo tereneng) go tshegetsa tiro e e tshwanetseng go dirwa mo go yone.

Castle Howard, "Lady Georgianas' Dressing Room"

Go ya ka hisetori, go dirisiwa ga diphaposi go simolotse go dirisiwa mo dingwaong tsa bogologolo tsa Minoan mo e ka nnang ka 2200 B.C., koo go epololwa kwa Akrotiri kwa Santorini go senolang diphaposi tse di tlhalositsweng sentle mo teng ga dikago dingwe.[1][2]

Ateneul Român - Sala
Salle des catalogues de la Bibliotheque Mazarine Paris

Mo dikagong tsa bogologolo, mefuta e e farologaneng ya diphaposi e ne e ka tlhaolwa go akaretsa diphaposi tsa borobalo, diphaposi tsa boapeelo, diphaposi tsa botlhapelo, diphaposi tsa go amogela baeng le tse dingwe tse di kgethegileng. Go epololwa ga Akrotiri go go umakilweng fa godimo go senola diphaposi tse ka dinako tse dingwe di neng di agilwe kwa godimo ga diphaposi tse dingwe tse di neng di golagantswe ka ditepisi, dikamore tsa go tlhapela tse di nang le didirisiwa tsa alabasetere tse di jaaka megotswana ya go tlhapela, dibata tsa go tlhapela le matlwana a boithomelo, tsotlhe di golagantswe le tsamaiso e e raraaneng ya diphaepe tse pedi tsa letsopa tsa metsi a a tsididi le a a bolelo ka go farologana. [3]Roma wa bogologolo e ne e na le mefuta e e raraaneng ya dikago tse di nang le mefuta e e farologaneng ya dikamore, go akaretsa le dikai tsa bogologolo tsa dikamore tse di neng di dirisediwa go tlhapela mo teng ga matlo. Tlhabologo ya Ba-Anasazi le yone e ne e na le thulaganyo e e raraaneng ya go aga diphaposi, e e ka tswang e le yone ya bogologolo go di gaisa tsotlhe kwa Amerika Bokone, fa Ba-Maya ba kwa Amerika Bogare bone ba ne ba na le thulaganyo e e raraaneng thata ya go aga diphaposi go tloga ka dingwaga di le makgolo a le mmalwa morago ga Keresete. Ka nako ya puso ya Han kwa China (mo e ka nnang ka 200 BC) , go ne ga nna le dikago tsa maemo a a kwa godimo tse di nang le diphaposi tse di phuthologileng, tse di neng di dirisediwa dilo tsa bodumedi le tsa setšhaba; dikago tseno di ne di na le diphaposi tse dintsi mme di ne di na le dikago tse di golaganeng tsa diphaposi.

Mefuta ya diphaphosi

[fetola | Fetola Motswedi]

phaphosi ya tiro

Akha Kitchen

Diphaposi dingwe di ne di diretswe go thusa mo tirong ya mo ntlong, tse di jaaka boapeelo, diphaposi tsa go baya dijo le diphaposi tse di kwa tlase tsa go boloka dijo, tsotlhe di ne di dirisediwa go apaya le go boloka dijo. Ofisi e e kwa gae kgotsa lefelo la go ithuta le ka dirisiwa go dira ditiro tsa mo gae kgotsa tsa kgwebo. Diphaposi dingwe tsa tiro di tlhomilwe go ya ka tiro e e ikaeletsweng: ka sekai, phaposi ya go roka e dirisediwa go roka, mme phaposi ya go tlhatswa e dirisediwa go tlhatswa le go aena diaparo.

Diphaposi tse dingwe di diretswe go thusa gore go nne motlhofo le gore go nne phepa, tse di jaaka ntlwana ya boithomelo le ntlwana ya botlhapelo, tse di ka kopanngwang mmogo kgotsa tse di ka nnang mo diphaposing tse di farologaneng. Ntlo ya boithomelo e e dirisediwang batho botlhe ke yone e gantsi e nang le ntlwana ya boithomelo le lefelo la go tlhapa diatla, mme gantsi ga e na shaoara kgotsa bata. Matlwana a go tlhapa a teng fela mo mafelong a metshameko ya diatleletiki kgotsa mo mafelong a go tshamekiwang mo metsing a a nang le phaposi ya go fetola diaparo

Mo lekgolong la bo17, la bo18 le la bo19 la dingwaga, batho ba ba neng ba kgona go duelela dilo tseno ba ne ba di baya mo mafelong a a farologaneng. Kitšhini e ne ya kgaoganngwa le karolo e kgolo ya ntlo, kgotsa moragonyana ya tsenngwa mo kamoreng e e kwa tlase, go fokotsa kotsi ya molelo le go boloka mogote le monko wa go apaya kgakala le ntlo e kgolo mo dikgweding tse di bothitho. Ntlwana ya boithomelo, e gantsi e neng e le ntlwana ya boithomelo e e sa raraanang, e ne e bewa mo ntlwaneng e e kwa ntle kgotsa mo ntlwaneng e e kwa thoko, gore monko le ditshenekegi di se ka tsa tsena mo ntlong e kgolo.

phaphosi ya botsalano

Go ne ga nna le mefuta e e farologaneng ya dikamore fa nako e ntse e tsamaya, tse boikaelelo jwa tsone jo bogolo e neng e le go tsalana le batho ba bangwe.

Mo makgolong a dingwaga a a fetileng, gantsi matlo a magolo a ne a na le holo e kgolo. Phaposi eno e ne ya bidiwa jalo ka gonne e ne e le kgolo thata, go sa kgathalesege gore e ne e le ya maemo a a kwa godimo go le kana kang. Kwa tshimologong e ne e le phaposi ya botlhe mme go ka direga gore e ne e le mo ntlong ya segosi. Mo phaposing eno, batho ba ba neng ba na le kgwebo le mong wa lefelo leo kgotsa ba lelapa la gagwe ba ne ba ka kopana. E re ka e ne e le phaposi e kgolo go di gaisa tsotlhe, e ne e ka dirisiwa gape e le phaposi ya bojelo ya meletlo e megolo, kgotsa e ne e ka ntshiwa ditafole, ya tshamekiwa mmino, ya bo ya fetolwa go nna phaposi ya go bina. Kafa thoko ga ntlo, kana mo karolong e nngwe ya ntlo, go ka nna ga bo go na le kamore ya bonno, e e dirisiwang jaaka kamore e e nang le sephiri se segolo, e lelapa la mong wa ntlo le ditsala tsa bone ba ka buisanang mo go yone.

Phaposi ya bonno, phaposi ya boikhutso, kana kamore ya boikhutso ke lefelo le go etelwang le go itlosa bodutu mo go lone. E e kgabisitsweng ka tsela e e kgatlhang monna e ka nna ya bidiwa logaga lwa monna; mo mokgweng wa bogologolo, khabinete eno e ne e dirisiwa ke banna ba ba neng ba batla kamore e e farologaneng. Matlo mangwe a magolo a na le diphaposi tse di kgethegileng tsa boitlosobodutu; tseno di ka nna tsa akaretsa laeborari, bobogelo jwa mo gae, phaposi ya go tshameka di-billiard, phaposi ya metshameko, kana phaposi ya mmino.

phaphosi ya borobalo

Kamore ya borobalo ke phaposi e bolao bo leng mo go yone, mme boikaelelo jwa yone jo bogolo ke go robala. Kamore ya borobalo e kgolo e ka nna ya bo e na le ntlwana ya boithomelo. Kamore ya baeng ke kamore ya borobalo e gantsi e dirisiwang ke baeng ba ba tlileng go robala koo. Phaposi ya borobalo ke phaposi e masea kgotsa bana ba bannye ba robalang mo go yone. E ka nna ya bo e kgaogane le phaposi ya go tshamekela, e leng phaposi e ditshamekisi tsa bana di bewang mo go yone.

Dikamore tsa borobalo di ka dirisediwa dilo tse dingwe. Ntlo e kgolo e ka nna ya nna le diphaposi tse di farologaneng tsa ditiro tse dingwe, jaaka phaposi ya go fetola diaparo (e e bonwang gape mo mabenkeleng a diaparo le mo dikgwebong tse batho ba tlhokang go fetola diaparo tsa bone, mme ba sa tlhoke go robala). Mo dinakong tsa Tudor, kamore ya borobalo e ne e ka nna ya nna le phaposi e e kwa thoko, ya go rapela le go batla go nna o le nosi; kakanyo eno ya kago e nna e le teng mo phaposing ya polokelo.[4]

Kwa United Kingdom, matlo a le mantsi a agiwa gore a nne le phaposi ya mabokoso (phaposi ya mabokoso kana phaposi ya mabokoso) e e lemotshegang motlhofo, e le potlana go na le tse dingwe. E re ka dikamore tseno di le dinnye, ga di kgone go dirisiwa ka botlalo, mme gantsi di dirisiwa e le dikamore tse dinnye tsa borobalo tsa motho a le mongwe, dikamore tsa borobalo tsa bana ba bannye kgotsa dikamore tsa bobolokelo. Dikamore tse dingwe tsa mabokoso di ka nna le modiri wa mo gae yo o nnang mo go tsone. Ka tlwaelo, e ne e bonwa mo matlong a naga le a ditoropo go fitlha ka bo1930 kwa Boritane, phaposi ya mabokoso e ne e le ya go boloka mabokoso, ditanka, diporomente le tse dingwe, go na le go dirisiwa jaaka phaposi ya borobalo. [5] Kwa Ireland, phaposi ya go boela morago ke phaposi ya lebokoso e e okeditsweng fa gare ga matlhatlaganyane kwa ntlheng ("go boela morago") ya ditepisi.[6][7] Dikamore tsa go boela morago di ka tsenngwa jaaka dikoketso, mme ka dinako tse dingwe di dirisiwa kgotsa di fetolwa go dira ditiro tse dingwe jaaka boapeelo kgotsa ntlwana ya boithomelo.[8][9]

Kamore ya balwetse ke kamore e e kgethegileng, ka dinako tse dingwe e le kgolo go ka tshola bolao, mo leloko la lelapa le ka tlhokomelwang sentle le go kgaoganngwa le ba bangwe ba lelapa fa a ntse a fola bolwetse.


phaposi e e dirisediwang dilo tse dintsi

Mo matlong a mannye, dikamore di le dintsi di ne di na le dilo tse di farologaneng. Mo foleteng e e nang le bolao jo bonnye, foleteng e e nang le batho ba le bantsi, kgotsa foleteng e e nang le disutu tse pedi, phaposi e le nngwe fela e ka nna ya dira ditiro di le dintsi, kwantle fela ga ntlwana ya boithomelo le ya go tlhapa. Mefuta ya diphaposi tse di dirisediwang dilo tse di farologaneng e akaretsa phaposi e kgolo, e e tlosang bontsi jwa mabota le dikgoro tse di fa gare ga ntlwana ya boapeelo, ya bojelo le ya bonno, go dira lefelo le le bulegileng le legolo. Mo mafelong a mangwe, kamore ya mosadi e ne e le kamore ya go robala le lefelo le go ka lalediwang ditsala di le mmalwa kwa go lone. Mo go tse dingwe, kamore ya go robala e ne e le kamore e e kwa pele ga kamore ya gagwe ya borobalo.

phaphosi ya go tlhapa

Kamore e e nang le ntlwana ya boithomelo ke mofuta wa kamore e e akaretsang kamore ya poraefete, ntlwana ya boithomelo ya poraefete le kgoro ya go tsena kwa ntlwaneng ya boapeelo ya botlhe.[10] Ntlo ya botlhatswetso gantsi e na le ntlwana ya botlhatswetso, sinki le ntlwana ya boithomelo. "En-suite" gantsi e kaya lefelo le le kwa thoko, segolobogolo fa e le la baithuti. Dikamore tse di nang le ntlwana ya boithomelo ya baithuti di diretswe go tlamela lefelo la go ithuta le tikologo e e nang le kagiso. [11]

  1. "Archaeological Site of Akrotiri". Travel to Santorini: Santorini Island Guide. Marinet Ltd. Retrieved 23 November 2009.[1]
  2. Oxford Dictionaries (2013)
  3. "Archaeological Site of Akrotiri". Travel to Santorini: Santorini Island Guide. Marinet Ltd. Retrieved 23 November 2009.[2]
  4. Lane, Megan (2011-04-12). "The story of our rooms". BBC News. Retrieved 2018-07-11.[3]
  5. Oxford English Dictionary 3rd Ed. (2003)[4]
  6. Morash, Christopher (2023). "The North Inner City". Dublin: A Writer's City. Cambridge University Press: 142–163. doi:10.1017/9781108917810.008. ISBN 978-1-108-91781-0. Retrieved 17 November 2023.[5]
  7. "Full Glossary for Dubliners". www.cliffsnotes.com. CliffsNotes. Retrieved 17 November 2023.[6]
  8. "Housing (Gaeltacht) (Amendment) Bill, 1953—Second Stage. – Dáil Éireann (14th Dáil) – Wednesday, 25 Feb 1953 – Houses of the Oireachtas". www.oireachtas.ie. Houses of the Oireachtas. 25 February 1953. Retrieved 17 November 2023.[7]
  9. "Building description | Dublin City Council". www.dublincity.ie. 16 March 2023. Retrieved 17 November 2023
  10. Sharp, Kay; Walker, Harriet (2003). "A microbiological survey of communal kitchens used by undergraduate students". International Journal of Consumer Studies. 27 (1): 11–16. doi:10.1046/j.1470-6431.2003.00282.x. ISSN 1470-6431.[8]
  11. Hubbard, Phil (2009-01-01). "Geographies of studentification and purpose-built student accommodation: Leading separate lives?". Environment and Planning A. 41 (8): 1903–1923. Bibcode:2009EnPlA..41.1903H. doi:10.1068/a4149. S2CID 146790480.[9]