Jump to content

Vickie Chapman

Go tswa ko Wikipedia

Vickie Ann Chapman ke mopolotiki wa maloba wa Australia, yo o emetseng setilo sa Ntlo ya

The Honourable
Vickie Chapman
Chapman in 2018
Deputy Premier of South Australia
In office
19 March 2018 – 22 November 2021
PremierSteven Marshall
Pele Ga GagweJohn Rau
Morago Ga GagweDan van Holst Pellekaan
Attorney-General of South Australia
In office
19 March 2018 – 21 March 2022
PremierSteven Marshall
Pele Ga GagweJohn Rau
Morago Ga GagweKyam Maher
Deputy Leader of the South Australian
Liberal Party
In office
4 February 2013 – 25 November 2021
LeaderSteven Marshall
Pele Ga GagweSteven Marshall
In office
30 March 2006 – 4 July 2009
LeaderIain Evans
Martin Hamilton-Smith
Pele Ga GagweIain Evans
Morago Ga GagweIsobel Redmond
Member of the South Australian Parliament
for Bragg
In office
9 Tlhakole 2002 (2002-02-09) – Tempolete:End date
Pele Ga GagweGraham Ingerson
Morago Ga GagweJack Batty
Ka Ga Ena
O tsetsweVickie Ann Chapman
Kangaroo Island, South Australia, Australia
Mosetshaba waAustralian
MokgatlhoLiberal Party of Australia (SA)
BotsalanoTed Chapman (father)
ThutoUniversity of Adelaide
TiroBarrister
Maranyanevickiechapman.com.au

Kopano ya Aforika Borwa ya Bragg go kgaogano ya Aforika Borwa ya Lekoko la Kgololesego la Australia magareng ga ditlhopho tsa 2002 le Motsheganong 2022. Chapman o ne a direla jaaka Motlatsa Tonakgolo ya Australia Borwa le Attorney-General magareng ga 19 Mopitlwe 2018 le 22 Ngwanatsele 2021 mo pusong ya ga Marshall.[1]E ne e le mosadi wa ntlha go nna le maemo ano.

Chapman o ne a direla jaaka motlatsa moeteledipele wa Liberal Party go tloga ka 2006 go fitlha ka 2009, mme a nna motlatsa moeteledipele gape ka 2013. Mo maemong ao, o ne a dira jaaka Motlatsa Moeteledipele wa Kganetso magareng ga 30 Mopitlwe 2006 le 4 Phukwi 2009, le gape magareng ga 4 Tlhakole 2013 le 19 Mopitlwe 2018. O ne gape e le Mosekisi-Kakaretso wa Moriti le Tona ya Moriti wa Tlhabololo ya Puso, a amogetse porofense e nngwe ya Tlhabololo ya Puso ka phetogo ya Kabinete ka 13 Pherekgong 2016.

Botshelo jwa gagwe jwa pele[fetola | Fetola Motswedi]

Chapman o tsholetswe kwa Setlhaketlhakeng sa Kangaroo. E ne e le mongwe wa bana ba le supa, Chapman o ne a tsena sekolo sa Kangaroo Island Parndana Area School, mme morago ga loso lwa ga mmaagwe, fa a le dingwaga di le 12 o ne a tsena sekolo sa Pembroke kwa Adelaide. O ne a ithutela dithuto tsa molao kwa Yunibesithing ya Adelaide mme a aloga ka 1979 jaaka mmueledi.

Rraagwe Chapman e bong Ted, e ne e le leloko la Liberal le Country League mme morago ga moo e ne ya nna leloko la South Australian Division of the Liberal Party of Australia kwa South Australian House of Assembly. Ted e ne e le leloko la lekoko le le eteletsweng pele ke Steele Hall la Liberal Movement ka bo1970 mme e ne e le Tona ya Temothuo mo pusong ya ga David Tonkin. Fa a ne a sa ntse a le mosetsana, Chapman o ne a thusa rraagwe mo matsholong a puso a a neng a dirwa ke ba Liberal

Palamente[fetola | Fetola Motswedi]

1990s

Jaaka poresidente wa porofense wa Liberal Party go tswa ka 1992 go fitlha ka 1995, Chapman o ne a leka go fenya ditlhopho tsa pele ga ditlhopho tsa Liberal mo kgaolong ya Barker ka 1998. Monna wa gagwe, David, o ne a tlhokafala ka 2001 mme a fuduga go tswa kwa Wayville go ya kwa Tusmore le bana ba gagwe ba babedi. O ne a leka gape go fenya ditlhopho tsa pele, mo lekgetlhong leno e le tsa setilo se se bolokesegileng thata sa Liberal mo lefelong la toropo, Bragg, e e leng mo metsesetoropong e e humileng ya kwa botlhaba jwa Adelaide.

2000s

Fa leloko Graham Ingerson a ne a rola tiro, Chapman o ne a ganetsa go tlhophiwa pele ga Tona ya Liberal Michael Armitage, yo o neng a batla go tswa mo setulong sa gagwe sa kwa thoko sa Adelaide. Chapman o ne a tlhophiwa ka bonako mme a boloka Bragg ka diphesente di le 0.4 mo ditlhophong tsa puso tsa 2002 fa Ba-Liberal ba ne ba latlhegelwa ke puso. Le fa go ntse jalo, o ne a bona diperesente di le 61,9 tsa diboutu tsa ditlhopho tsa ntlha, e leng se se neng sa dira gore a kgone go tswelela a le mo setulong seo.

Ka bonako fela Chapman o ne a tsena mo setlhopheng se se eteletseng pele, a dira ditiro tsa moriti tsa Thuto le Ditirelo tsa Bana. Go ise go ye kae o ne a buiwa ka ene ke batho bangwe, mo lekokong la gagwe le mo metsweding ya tshedimosetso, jaaka moeteledipele wa Liberal wa mo isagweng. Le fa go ntse jalo, mo mafelong a mangwe, Chapman o ne a lejwa jaaka tswelelopele ya dintwa tsa makoko tse di sa bolong go tshwenya Ba-SA ba Ba-Liberals.

Ba-Liberals ba ne ba fokoditswe go nna le ditulo di le 15 fela mo ditlhophong tsa 2006 tse di neng tsa ba fenya. Chapman ka boene o ne a latlhegelwa ke palo e e kwa godimo ya 6.8 ya diphathi tse pedi, mme o ne a sa ntse a na le Bragg ka bontsi jwa 12.6 lekgolong, a tlogela Bragg e le ene fela setilo se se bolokesegileng sa Liberal kwa Adelaide le nngwe ya ditilo di le nne fela tse di bolokesegileng tsa Liberal go ralala naga. Chapman o ne a tlhophiwa go nna motlatsa moeteledipele wa Liberal, mme ka jalo Motlatsa Moeteledipele wa Kganetso, mo teketeng e e neng e sa solofelwa le moganetsi wa gagwe wa lekoko Iain Evans. Thuso e kgolo e ne ya amogelwa go tswa go leloko la palamente la Sturt Christopher Pyne, yo o neng a le mo letlhakoreng la ga Chapman, gammogo le moeteledipele yo mongwe yo o itsegeng wa lekoko le le lekalekaneng la SA Liberals, Tonakgolo ya maloba Dean Brown.[2] O ne a nna a le mo maemong a motlatsa-modulasetulo fa Martin Hamilton-Smith a ne a leleka Evans jaaka moeteledipele ka 2007.

Hamilton-Smith o ne a bitsa boeteledipele le mothusa-boeteledipele ba ba neng ba le teng ka 4 Phukwi 2009. Chapman o ne a gaisana le Hamilton-Smith go nna moeteledipele, mme o ne a amogela diboutu di le 10 fela, fa Hamilton-Smith ene a ne a na le di le 11, mme Evans a se ka a tsaya karolo. Isobel Redmond wa Conservative o ne a tlhophiwa go nna motlatsa moeteledipele go emisetsa Chapman.[3]Hamilton-Smith o ne a kopa gore go nne le tshenyo e nngwe ya boeteledipele ka 8 Phukwi 2009, mo maitekong a go bona taolelo e e botlhokwa, mme malatsi a le mabedi pele ga tshenyo, o ne a itsise gore ga a kitla a tsaya karolo. Chapman o ne a boela gape mo maemong a go nna moeteledipele mme o ne a amogela diboutu di le 9 fela, fa Redmond ene a ne a na le di le 13. Steven Griffiths o ne a tlhophiwa go nna motlatsa moeteledipele ka diboutu di le 8 go ya go di le 6 tsa ga Mitch Williams.[4]

2010s

Le fa a ne a leka go ntsha Hamilton-Smith jaaka moeteledipele le go leka go fenya Redmond mo ditlhophong tsa boeteledipele, Chapman o ne a tlhopha Hamilton-Smith mo go tlhopheng ga gagwe jaaka motlatsa moeteledipele ka 31 Mopitlwe 2010 mo ditlhophong tse di neng di tshwerwe morago ga tatlhegelo ya boraro e e latelanang ya Liberal mo ditlhophong tsa 2010 kwa Chapman a neng a bona phenyo e kgolo ya 9.1. Go boutela Hamilton-Smith jaaka mothusa-modulasetilo go ne go raya go sa boutele Evans.[5] Chapman o ne a gapa ditlhogo tsa dikgang mo bekeng e e fetileng pele ga ditlhopho tsa 2010 ka go se batle go ganetsa phatlalatsa go gwetlha Redmond go etelela pele mme a lebagane le ditatofatso, segolobogolo ke Hamilton-Smith, tsa go kgoreletsa letsholo la Liberal, ka diphousetara tsa "Chapman Could Challenge" di ne di pegilwe ka fa tlase ga diphousetara tsa Liberal tsa "Redmond is Ready". [6]

Chapman o ne a tlhophiwa gape go nna motlatsa moeteledipele wa kganetso ka 4 Tlhakole 2013, mme a tlhopha go itsise gore o tla gana go gwetlha moeteledipele yo montšhwa Steven Marshall.[7]

Morago ga tatlhegelo ya bone e e latelanang ya Ba-Liberal mo ditlhophong tsa 2014, Chapman o ne a latlhegelwa ke 1.5-points ka ntlha ya ditlhopho tsa makoko a mabedi mme o ne a sa ntse a na le Bragg ka 68.7% ya ditlhopho tsa makoko a mabedi. Morago ga gore lekoko la Liberal le fenye ditlhopho tsa 2018, o ne a ikana jaaka Motlatsa Tonakgolo ya Australia Borwa.

2020s

Chapman o ne a tlhomiwa gape go nna Tona ya Togamaano le Puso ya Selegae ka 29 Phukwi 2020.[8]Chapman o ne a latlhegelwa ke boutu ya go se tshepiwe jaaka Motlatsa Tonakgolo mo Palamenteng ya Australia Borwa ka di 18 Ngwanatsele 2021 morago ga gore patlisiso ya palamente e fitlhele kgotlhang ya gagwe ya dikgatlhego jaaka Tona ya Togamaano le Puso ya Selegae mme a akantsha gore a bonwe molato wa go nyatsa palamente ka go tsietsa ntlo. [9]Ka 22 Ngwanatsele 2021, o ne a tlogela maemo a Motlatsa Tonakgolo le Tona ya Togamaano le Puso ya Selegae, mme a tlogela maemo a Attorney-General fa ka semmuso a santse a tshwere maemo a gagwe mme a sala mo kabineteng. [10][11]Ka 3 Motsheganong 2022, Pego ya Moemedi wa Setšhaba ya ditatofatso e ne ya golola Chapman mo go direng phoso, a fitlhela gore ga a na kgotlhang ya dikgatlhego.[12]

Chapman o ne a boloka setilo sa gagwe mo palamenteng mo ditlhophong tsa 2022 tsa puso ya Australia Borwa, le fa go ne go na le tshikinyego kgatlhanong le lekoko la gagwe e e neng ya felela ka phetogo ya puso. [13] Kgwedi morago ga ditlhopho, Chapman o ne a itsise maikaelelo a gagwe a go tlogela go nna leloko la palamente. O ne a rola tiro semmuso ka 31 Motsheganong 2022, mme motlhatlhami wa gagwe o ne a tlhophiwa ka ditlhopho-potlana ka 2 Phukwi 2022.[14][15][16]

Botshelo jwa gagwe[fetola | Fetola Motswedi]

Mongwe wa bana ba gagwe ke mmegadikgang wa Channel 7 Alex Hart.[17]

Metswedi[fetola | Fetola Motswedi]

  1. "The South Australian Government Gazette, 19 March 2018, No. 18, Supplementary Gazette" (PDF). Retrieved 19 March 2018.[1]
  2. "South Australia's 10 most poisonous political feuds: The Advertiser 21 May 2014". Retrieved 18 April 2023.[2]
  3. Emmerson, Russell (8 July 2009). "Second Liberal Party vote narrows". The Advertiser.[3]
  4. Kelton, Greg (9 July 2009). "Isobel Redmond wins South Australia Liberals leadership". The Advertiser.[4]
  5. Libs Crunch Numbers Ahead Of Spill The Advertiser [5]
  6. "Martin Hamilton-Smith blames Vickie Chapman for Liberals' SA State Election 2010 loss". The Advertiser. 27 March 2010. Retrieved 18 April 2023.[6]
  7. Wills, Daniel; Novak, Lauren; Crouch, Brad (4 February 2013). "New state Liberals leader Steven Marshall safe from Vickie Chapman challenge". The Australian. Retrieved 4 February 2013.[7]
  8. "Governor's Instruments (64)" (PDF). South Australian Government Gazette. Government of South Australia. 29 July 2020. p. 4090. Retrieved 20 March 2022.[8]
  9. "SA parliament passes vote of no confidence in Deputy Premier Vickie Chapman". ABC News (Australia). 18 November 2021. Archived from the original on 18 November 2021. Retrieved 18 November 2021.[9]
  10. Dayman, Isabel (22 November 2021). "Vickie Chapman steps down as SA Deputy Premier and aside from ministerial roles pending ombudsman investigation". ABC News (Australia). Archived from the original on 21 November 2021. Retrieved 22 November 2021
  11. "Acting A-G to be sworn in as Chapman stays in cabinet". InDaily. 23 November 2021
  12. "Ombudsman clears former SA deputy premier of conflict of interest in port decision". ABC News. 3 May 2022.[10]
  13. "Bragg". ABC News. 19 March 2022.[11]
  14. Boisvert, Eugene (5 May 2022). "Former SA deputy premier Vickie Chapman set to stay in parliament as Labor declines to push her out". ABC News (Australia). Archived from the original on 15 May 2022. Retrieved 1 June 2022.[12]
  15. Dornin, Tim (1 June 2022). "SA by-election in Bragg set for July 2". The Advocate. Australian Associated Press. Archived from the original on 1 June 2022. Retrieved 1 June 2022.[13]
  16. "Hon Vickie Chapman". Former members of the Parliament of South Australia. Retrieved 19 August 2022.[14]
  17. "GRESTE, MR PETER" (PDF). HOUSE OF ASSEMBLY. 2 July 2014. p. 1064. Archived from the original (PDF) on 3 March 2016. Retrieved 31 March 2016.[15]