Festus Mogae

Festus Gontebanye Mogae (o tshotswe ka ngwaga wa 1939 kgwedi ya Phatwe a tlhola masome a mabedi le bongwe) ke mopolotiki wa Botswana yo o neng a le Tautona wa Botswana go tsweng ka 1998 go ya kwa ngwageng wa 2008. O ne a tsaya mo go Rre Quett Masire e le tautona ka ngwaga wa 1998 gape o ne a tlhophiwa gape ka kgwedi ya Phalane ngwaga wa 2004; morago ga go nna ngwaga tse di lesome mo ofising ,o ne a fologa setilo ka ngwaga wa 2008 gape a tseelwa gape ke Lieutenant General Seretse Khama Ian Khama. O tsene mo nyalong e e boitshepo le Mme Barbara Mogae, gape ba nale bana ba le bararo ebong: Chedza , Nametso le Boikaego.

Botshelo jwa gagwe

Mogae ke mokalaka (Moshona wa kwa bophirima) sentle , go tswa Sowe. Setlhopa se sa Bakalaka se bidiwa Badhalaunda, se se bileditsweng mo go kgosi, Dhalaunda, gape puo ya gagwe ke sekalaka kgotsa Shona sa kwa bophirima.

Mogae o dirile dithuto tsa economics kwa United Kingdom, pele kwa sekoleng sa Oxford, gape kwa mmadikolo wa Sussex. A boela mo Botswana go tla go dira e le modiri wa sesole pele fa a dira mo mafelong a pharologanyo le lekgotla la International Monetary Fund le Bank of Botswana. E ne e le mothusa tautona wa Botswana go tswa ka ngwaga wa 1992 go ya ko ngwageng wa 1998.

Boeteledipele jwa ga Rre Mogae

Lekoko la ga Mogae ebong Botswana Democratic Party (BDP), le tsere puso ka ditlhopho tsa Phalane ngwaga wa 1999, mme Mogae a kanelwa lobaka la ngwaga tse tlhano ka Phalane a tlhola masome a mabedi mo ngwageng wa 1999 ke rramolao ebong Julian Nganunu kwa lebaleng legolo la lefatshe la metshameko moGaborone. Mo modirong o ne o,o ne a ikanya go itebaganya le go lwantsha lehuma le letlhoko la ditiro.

Go latedisa katlego ya BDP's mo ditlhophong tsa Phalane ngwaga wa 2004, Mogae o ne a kanelwa gape legato la bobedi ka kgwedi ya Ngwanatsele mo ngwagebg wa 2004. Mogae o ne a solofetsa go lwantsha lehuma le letlhoko ya ditiro, le gone go emisa kanamo ya mogare wa HIV-AIDS, mo a ithaopileng go o emisa mo Botswana ka ngwaga wa 2016.

Tlogelo tiro

Ka kgwedi ya Phukwi a le lesome le bone ka ngwaga wa 2007, Mogae o ne a bolela dikeletso tsa gagwe tsa go tlogela tiro kgwedi tse di borobabongwe tse di latlang.

Dikatlholelo

Mogae o ne a fiwa tlotla ya Grand Cross ya Légion d'honneur{/0 }ke tautona wa France ebong Rre Nicolas Sarkozy mo kgweding ya Mopitlwe a tlhola masome a mabedi ka ngwaga wa 2008 go bo "a ne a le moeteledipele wa sekao" mo go direleng lefatshe la Botswana "malebela" a puso ya batho ka batho gape le puso ee siameng. O ne a fologa setilo sa botautona ka Moranang a tlhola ga ngwe ka ngwaga wa 2008 mme a tseelwa ke mothusa tautona Rre Ian Khama.

Mogae o fentse tlotla ya Ibrahim Prize for Achievement in African Leadership ka ngwaga wa 2008, gape o tla fiwa selekanyo sa madi a US$ 5 million go fitlha ngwaga tse di lesome gape le US$ 200,000 ka ngwaga botshelo jwa gagwe jotlhe go tsweng foo. Kwa toropong ya London Phalane a le masome a mabedi ka ngwaga wa 2008, mokwaledi mogolo wa United Nations Rre Kofi Annan o ne a tlhalosa: "Ketelelo pele ya maemo ya ga tautona Rre Mogae e supile katlego mo matlhong a setshaba kgatlhanong le segajaja sa HIV/AIDS se se neng se tshosa lefatshe le batho mo lobakeng lo lo tlang."

Botshelo jwa gagwe gompieno

Mogae gompieno o dira e le morongwa yo o kgetlhegileng wa lekalana la United Nations Secretary-General mo mererong ya tsa phetlogong loapi. Ka ngwaga wa 2010, o ne a kopana le lekgotla la bogakolodi la U.S. la TeachAIDS.

Bokhutlo

Rre Festus Mogae o diretse lefatshe la Botswana ka lobaka lo lo leele. E ne e le tautona yo o ratang batho ebile a dumela mo go reng re le lefatshe re tshwanetse go dirisanya mmogo gore kagiso e rene mo lefatsheng.Tautona o ne a dumela thata mo pusong ya batho ka batho ka a ne aitse gore mongwe le mongwe o botlhokwa mo lefatsheng.